อาการนอนไม่หลับเป็นปัญหาที่สามารถพบได้หลายช่วงอายุ ทั้งวัยหนุ่มสาว วันทำงาน หรือผู้สูงอายุ อาจเรียกว่าอาการนอนไม่หลับเป็นปัญหาสำหรับใครหลายๆคนในยุคปัจจุบัน อาการนี้สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ บางคนอาจปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันอาการนอนไม่หลับของตนเองได้ เช่น หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนในช่วงเวลาเย็นหรือใกล้เวลานอน ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เป็นต้น
หากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมยังไม่สามารถช่วยให้นอนหลับง่าย ปัจจุบันนี้ยังมีอีกทางเลือกเพื่อให้สามารถนอนง่ายขึ้นด้วยวิธีการการรับประทานอาหารเสริมฮอร์โมน หรือเรียกว่า “เมลาโทนิน (Melatonin)”
เมลาโทนิน (Melatonin) คืออะไร
เมลาโทนิน คือ ฮอร์โมนที่ถูกสร้างโดยสมอง ในช่วงเวลาที่ไม่มีแสงหรือมีแสงน้อยสมองจะถูกกระตุ้นให้สร้างเมลาโทนินในกระแสเลือด ทำให้ร่างกายรู้สึกง่วงและนอนหลับ ซึ่งโดยปกติแล้วจะอยู่ในช่วงเวลา 21:00 และระดับของเมลาโทนินจะคงอยู่ในกระแสเลือดโดยประมาณ 12 ชั่วโมงแล้วจะค่อยๆลดลง จนกระทั่งพระอาทิตย์ของวันใหม่ได้ปรากฏขึ้น
เมลาโทนินเป็นฮอร์โมนที่มีผลต่อการนอนหลับเป็นอย่างมาก หากร่างกายมีระดับฮอร์โมนเมลาโทนินสูงจะทำให้นอนหลับได้ง่ายขึ้น และนอนได้นานขึ้นอีกด้วย
ในปัจจุบัน เมลาโทนินถูกสร้างขึ้นภายนอกร่างกายด้วยวิธีการสังเคราะห์ และนำมาผลิตเป็นอาหารเสริม หรือยาเพื่อช่วยแก้ปัญหาในการนอนหลับ ซึ่งเหมาะกับคนที่นอนหลับยาก หรือมีปัญหาด้านการนอน
ประโยชน์ของเมลาโทนิน
จากข้างต้นเราพอรู้แล้วว่าเมลาโทนินเป็นตัวคอยควบคุมนาฬิกาชีวภาพ หรือฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการนอนโดยตรง ดังนั้นประโยชน์ของการใช้เมลาโทนินเพื่อบรรเทาอาการนอนไม่หลับมีดังนี้
- รักษาความผิดปกติของนาฬิกาชีวภาพ
- ช่วยรักษาอาการนอนหลับผิดเวลา (Delayed sleep phase syndrome) เป็นความผิดปกติด้านการนอนหลับ ที่ไม่สามารถนอนหลับได้ก่อนเวลา 2.00 น. การใช้อาหารเสริมที่มีเมลาโทนินร่วมกับการปรับสภาพแวดล้อมในการนอนให้เหมาะสม สามารถรักษาความผิดปกติดังกล่าว และช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น
- ช่วยรักษาโรคนอนไม่หลับ (Insomnia) การใช้เมลาโทนินสามารถรักษาโรคนอนไม่หลับและยังช่วยให้มีคุณภาพในการนอนหลับ และระยะเวลาในการนอนหลับที่ดีมากขึ้น
- ช่วยบรรเทาอาการเจ็ทแลค (Jet lag) อาการนี้เกิดขึ้นจากการที่ร่างกายไม่สามารถปรับตัวกับการเปลี่ยนของเขตเวลา โดยมักเกิดขึ้นเมื่อต้องเดินทางไกล
อาหารเสริมเมลาโทนิน (Melatonin)
อาหารเสริมเมลาโทนินในปัจจุบัน ได้ถูกนำเข้ามาจากต่างประเทศที่มีทั้งคุณภาพ มาตรฐานและความปลอดภัยอยู่แล้ว ดังนั้นการเลือกซื้อของผู้บริโภคควรต้องดูจากความเข้มข้นของเมลาโทนิน ซึ่งแต่ละยี่ห้อจะมีความเข้มข้นไม่เท่ากันและบางยี่ห้อก็อาจจะมีให้เลือกขนาดความเข้มข้น โดยจะมีขนาดตั้งแต่ 1, 3, 5, 10 และ 12 mg หากใครที่มีปัญหาด้านการนอนหลับและอยากจะทดลอง แนะนำว่าให้ลองจาก 1 mg ก่อน และหากว่า 1 mg ยังไม่เห็นผลค่อยเพิ่มไปเป็น 3, 5 mg หรือเพิ่มตามลำดับ เพื่อเพิ่มความเข้มข้นได้
บทสรุป
แม้ว่าในปัจจุบันเรามีทางเลือกอาหารเสริมเมลาโทนินสำหรับผู้ที่นอนยากแล้ว แต่ถ้าใช้ติดต่อกันมากจนเกินไป อาจเกิดผลข้างเคียงต่อร่างกายหรือส่งผลต่อร่างกายในระยะยาวได้ ดังนั้นแพทย์จึงมักแนะนำว่าให้ใช้ในระยะสั้นเพื่อป้องกันปัญหาต่างๆ หากต้องการทดลองใช้หรืออยากสอบถามเกี่ยวกับฮอร์โมนข้างต้นแล้ว เราจึงแนะนำให้พบแพทย์เพื่อให้ทุกท่านใช้อาหารเสริมได้อย่างมีประสิทธิภาพที่ดีที่สุด
ตัวอย่างผลข้างเคียงที่อาจเกิดจากการใช้อาหารเสริมเมลาโทนิน
- อาการง่วงเหงาหาวนอนระหว่างวัน
- ปวดศีรษะ วิงเวียนศีรษะ
- ภาวะซึมเศร้าในระยะสั้น
- อาการมวนท้อง
- วิตกกังวล
- หงุดหงิด มึนงง
- ความดันโลหิตต่ำ
